Stamrechtvrijstelling onder de loep
Het wetsvoorstel over VUT, prepensioen en levensloop heeft als doel werknemers langer te laten doorwerken. Dit wetsvoorstel is onlangs door de Tweede Kamer aangenomen. Onderdeel van het wetsvoorstel is afschaffing van de huidige stamrechtvrijstelling. Het Kabinet stelt dat de stamrechtvrijstelling als sluiproute kan worden gebruikt om alsnog een VUT-regeling te realiseren.
Sluiproute
De stamrechtvrijstelling regelt dat over een ontslagvergoeding niet direct belasting wordt betaald - zoals dat wel gebruikelijk is bij loon. Bij stamrecht wordt het geld – zonder inhouding van belasting – ondergebracht bij een verzekeraar (of stamrecht B.V.). De verzekeraar doet vervolgens periodieke uitkeringen. Zij ‘smeren’ het bedrag uit over een aantal jaar waarbij jaarlijks belasting wordt betaald. Kabinet Balkenende is bang dat bedrijven nu werknemers gaan ontslaan op 60-jarige leeftijd met een ontslagvergoeding. En dat de ontslagvergoeding wordt ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij. Vervolgens krijgt de werknemer dan vijf jaar WW van de overheid plus jaarlijks een uitkering van de verzekeraar. Hiermee zou de werknemer alsnog ‘vervroegd uittreden’, wat het kabinet juist wilt voorkomen. Zij vreest dus dat de stamrechtvrijstelling misbruikt zal worden – door werkgevers én werknemers – om op deze wijze alsnog een VUT / prepensioen regeling te realiseren.
Amendement
Vanuit de Tweede Kamer kwam protest tegen het afschaffen van de stamrechtvrijstelling, omdat ook in alle overige situaties de ontslagvergoeding direct belast gaat worden. Voorlopig wacht men op de adviezen van de Sociaal Economische Raad (SER). Voor 1 april 2005 zal de SER een zwaarwegend advies geven over de wijzigingsplannen in de Werkloosheidswet (WW). Als nu uit dat SER-advies blijkt dat de stamrechtvrijstelling niet meer als sluiproute kan fungeren, zal het kabinet volgens staatssecretaris Wijn het stamrecht intact houden. De stamrechtvrijstelling kan in dat geval tijdens de behandeling van het belastingplan 2006 worden besproken.
Gevolgen
Indien de stamrechtvrijstelling wordt afgeschaft, heeft dat tot gevolg dat er geen belastinguitstel meer mogelijk is. Ontslagen werknemers zullen dan eenmalig moeten afrekenen waardoor zijn snel in de hoogste belastingschijf (52% kunnen vallen. Vooral mensen die nu in de laagtste (34,4% schijf vallen, is dit nadelig.
Het algehele beeld dat uit deze discussie naar voren komt is dat de stamrechtvrijstelling moet sneuvelen om de problemen rondom VUT / prepensioen te verminderen.
