Het Amerikaanse bedrijfsleven staat kritischer tegenover het investeringsklimaat in Nederland. De grote voorsprong die Nederland zo'n twintig jaar geleden nog had ten opzichte van andere Europese landen is geslonken. Op een aantal terreinen moeten maatregelen worden genomen om de investeerder niet verder te ontmoedigen.
Dat concludeert de Amerikaanse kamer van koophandel in Nederland, AmCham, in een jaarlijks onderzoek naar de prioriteiten van Amerikaanse investeerders. "Twintig jaar geleden lagen we in Nederland sterk voor", zegt voorzitter Raoul Oberman van AmCham, "maar die voorsprong neemt af. Nederland beschikt over een relatief goede positie bij investeerders en heeft meer investeringen kunnen aantrekken dan op grond van de omvang verwacht mag worden. Wil dat zo blijven, dan moeten we een stap voorblijven op concurrerende landen."
De belangrijkste uitdaging is volgens Oberman om de productiviteit in Nederland verder op te stuwen. "De jaarlijkse productiviteitswinst is relatief gering. Slecht is het niet, maar het houdt niet over. Het Innovatieplatvorm moet daar onverminderd sterk op blijven inzetten. Als kamer willen wij de politiek er op wijzen dat de kern is om de productiviteit in de arbeidsmarkt op te voeren."
Uit een enquête onder de Amerikaanse ondernemers in Nederland blijkt dat hun grootste grief de strikte regels bij ontslag van werknemers is. "Nederland staat in de wereld zowat alleen met zijn bepaling dat een derde partij moet worden ingeschakeld bij ontslag", zegt Oberman. "Zorg ervoor dat partijen er zelf uit kunnen komen op grond van heldere regels. Dan kan een werknemer alsnog naar de rechter stappen als hij meent dat de werkgever de wet heeft overtreden." Hij zegt verder dat de ontslagvergoeding drastisch omlaag moet. Het geld dat daarmee wordt uitgespaard kan in een potje voor scholing en opleiding worden gestopt.
De kamer stelt vast dat de participatie van vrouwen en oudere werknemers de afgelopen jaren duidelijk is toegenomen, maar nog steeds tekortschiet. Volgens Oberman kan de pensioengerechtigde leeftijd geleidelijk aan worden opgetrokken tot 67 jaar. "Andere landen, zoals Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, hebben hier al toe besloten. Er is geen enkele belemmering voor Nederland dat ook te doen."
Met de bereikbaarheid in Nederland gaat het volgens Oberman alleen maar slechter. "Als kamer geven wij volledige steun aan het plan per 2016 het tolsysteem op de wegen volledig door te voeren. Maar dat had al veel eerder gemoeten." Volgens de kamer moet de transportindustrie worden vrijgesteld van een heffing.
Een steeds terugkerende grief van de Amerikaanse investeerders is een te complexe regelgeving. Oberman erkent dat dit ook komt door de regeldruk vanuit de EU in Brussel, maar voegt daaraan toe dat Nederland zelf nog genoeg mogelijkheden overhoudt die druk weer wat tegen te gaan.
Vooral het belastingsysteem kan verder worden vereenvoudigd. "Het was heel goed dat de vennootschapsbelasting omlaag ging. Daar profiteert Nederland nog steeds van. Maar er moet meer gebeuren. Vooral omdat ook andere landen veel vereenvoudigingen en verlagingen hebben doorgevoerd." Afschaffing van de dividendbelasting is een van de opties.