Gouden handdruk en stamrecht 2013 interview in Parool naar aanleiding van publicatie boek gouden handdruk 2013 (92 pagina’s)
De zak geld, oprotpremie of Gouden Handdruk. Het zijn termen die doen vermoeden dat het enorme bedragen zijn die werknemers meekrijgen als ze ontslag krijgen. Marius Winter, Gouden Handdruk Specialist, merkt echter dat de bedragen waarmee werknemers de laatste de laan uit worden gestuurd de laatste tijd flink lager zijn, als gevolg van de crisis. "Steeds vaker is het de vraag of de werkgever een ontslagvergoeding wel kan betalen."
Wie ontslagen wordt, heeft ook niet automatisch recht op een bepaald bedrag. Er is wel een richtlijn, de zogenaamde kantonrechtersformule. Ontslag kan na het verkrijgen van een ontslagvergunning van UWV, na overleg met de werkgever ('met wederzijds goedvinden') of via de kantonrechter. Kantonrechters die ontslag uitspreken, stellen meestal ook een afkoopsom vast. De kantonrechtersformule 'weegt' het aantal dienstjaren en de wegingsfactor loopt op per dienstjaar. Tot 35 jaar is die factor 0,5 van het maandsalaris per gewerkt dienstjaar. Voor iemand van 55 jaar of ouder geldt een factor 2. Tussen 35 en 45 jaar geldt een factor 1 en tussen 45 en 55 jaar geldt een factor 1,5.
Iemand van 34 die tien jaar in dienst is geweest en maandelijks € 3000 heeft verdiend, krijgt dus € 15.000 'mee'. Een 55-jarige met hetzelfde salaris krijgt € 45.000. Maar is die 55-jarige twintig jaar in dienst geweest, dan kan de ontslagvergoeding wel oplopen tot € 75.000. Ontslag krijgen via een collectieve regeling kan bovendien gunstiger uitpakken, zo stel de specialist. Daar wordt nog een oude kantonrechtersformule voor gehanteerd, die veel gunstiger is. "Het zijn forse bedragen en in tijden van ontslag zitten veel werknemers met onzekerheid over de toekomst", zegt Marius Winter.
Maar wat te doen met al dat geld. Om de onzekerheid weg te nemen, geeft Winter lezingen bij bedrijven die een sociaal plan in werkingen hebben gesteld en schreef hij een boek over Gouden Handdrukken. Hierin is bijvoorbeeld te lezen dat een ton aan ontslagvergoeding laten storten op je spaarrekening niet echt handig is. 52 procent ervan gaat namelijk naar de fiscus.
Echter, voor wie minder dan € 25.000 meekrijgt van zijn oude baas, zit er niets anders op dan het bedrag gewoon op een spaarrekening te zetten. Voor bedragen hoger dan die kwart ton geldt dat de fiscus het goed vindt dat er een zogenaamd stamrecht voor wordt gekocht. De ontslagvergoeding komt op een bankspaarrekening (gouden handdruk banksparen) of levensverzekeringspolis, die -veel fiscaal vriendelijker- iedere maand een deel van het bedrag uitkeert.
Voor een ontslagene die een vergoeding krijgt die groter is dan € 75000,-, zou het gunstiger kunnen uitpakken om een zogenaamde stamrecht bv op ter richten. Volgens Marius Winter heeft dat als voordeel dat de eigenaar van het geld meer vrijheid heeft om te beslissen wat hij met het geld doet: beleggen, sparen of uitlenen. Daarmee is hij niet gebonden aan de kosten van bankspaar- of beleggingsproducten van banken of verzekeringsmaatschappijen.
Wel kost het oprichten van een stamrecht bv € 3000 aan notaris- en advieskosten. Bovendien houdt de Belastingdienst nauwlettend in de gaten wat er met het geld in de stamrecht bv gebeurt. Daarnaast is het aardig wat rompslomp. Zo is de ontvanger van de vergoeding directeur-eigenaar die ieder jaar jaarstukken moet produceren voor de ondernemersaangifte. Daar moet je natuurlijk maar net zin in hebben.